Kağıt Geri Dönüşümü Nedir?
Kağıt geri dönüşümü, son yıllarda artan çevre bilinci sayesinde insanların ilgi odağı haline geldi. Ülkelerin ve yerel yönetimlerin kağıt geri dönüşüm politikası son yıllarda büyük gelişim gösterse de artan kağıt tüketimi yüzünden geri dönüşüm tesislerinin geliştirilmesi ve sayılarının artırılması gereklidir. Bu makalemizde, kağıt geri dönüşümü ile ilgili bilgiler, kağıt geri dönüşümünün tarihçesi, Türkiye’de kağıt geri dönüşümü, kağıt geri dönüşümünün faydaları, kağıt geri dönüşümünün önemi, kağıt geri dönüşümü aşamaları, evde kağıt geri dönüşümü ve ofislerde kağıt geri dönüşümü gibi konuları ele alacağız.
Kağıt Geri Dönüşümü ile İlgili Bilgiler
Kağıt geri dönüşümü uzun süredir var olan bir kavramdır. Aslında düşündüğünüzde kağıt en başından beri geri dönüştürülmüş ilk üründür. Kağıdın var olduğu ilk iki bin yıl boyunca, her zaman atık malzemelerden yapılmıştır.
Kağıdın geri dönüşümü doğal kaynakları korur, enerji tasarrufu sağlar, sera gazı emisyonlarını azaltır ve geri dönüştürülemeyen diğer çöp türleri için atık depolama alanını boş tutar.
Bir ton kağıdı geri dönüştürmek, 17 ağaç, 7.000 galon su, 380 galon petrol, 3.3 metreküp çöplük alanı ve 4.000 kilovat enerji tasarrufu sağlayabilir.[1]
Kağıt Geri Dönüşümü Tarihçesi
Kağıdın mucitleri olan Çin’in kağıt geri dönüşümüne ilk başlayanlar olduğu ve prosedürün Çin'den Japonya'ya gittiği varsayılsa da, Japonya'da kağıt geri dönüşümünün varlığını belgeleyen kanıtlar var. Bitkisel liflerin azlığı nedeniyle, kullanılmış kağıt, geri dönüşümün gerçekleştirildiği bir hamur elde edilinceye kadar ezildi. Kağıt hamuru grimsi bir renkti çünkü zaten mürekkeple boyanmış kağıttan yapılmıştı.
1690 yılında yeni oluşturulan Germantown kasabasına, Philadelphia'ya yerleştikten kısa bir süre sonra, Alman göçmen ve kağıt üreticisi William Rittenhouse, Amerika’daki ilk kağıt geri dönüşüm tesisini kurmak için 20 dönümlük arazi satın aldı. İngiltere'de ilk benzer tesisler kurulduktan sadece iki yıl sonra kağıt geri dönüşümü operasyonel hale geldi. İngiltere ve Amerika kolonilerinde kağıt yapımının ana hammaddesi olan lif olan eski bez parçaları ve keten parçaları, vagonlarla toplanarak fabrikaya taşındı. Orada tasnif edildiler, su tanklarına daldırıldılar ve daha sonra kağıt hamuru elde edilene kadar değirmenlerde dövüldü. Bu kağıt hamuru, daha sonra bir kalıba yerleştirildi ve kağıt şeritleri elde etmek için kurumaya bırakıldı. Bunlar yerel matbaalar ve New York gibi şehirlerdeki yazıcılar için tasarlanmıştı. Önümüzdeki 40 yıl boyunca, Rittenhouse fabrikası Kuzey Amerika'da faaliyet gösteren tek tesis oldu.
1800 yılında, İngiliz kağıt üreticisi Matthias Koops, kağıttan mürekkebi çıkarmak ve bu kağıdı kağıt hamuruna dönüştürmek için yeni bir yöntemin patentini aldı. Koops'un geliştirdiği yöntem, ilk kez atık kağıttan yüksek kalitede geri dönüştürülmüş kağıt elde etme imkanı sundu. Kağıt yapmak için keten bezlere ihtiyacı olmadığını kanıtlamak için, aynı yıl Koops geri dönüştürülmüş kağıda basılan ilk kitabı yayınladı. Bir yıl sonra, girişimci, Millbank'ta büyük bir kağıt üretim fabrikası kurmak için bir hükümet lisansı aldı.
Türkiye’de Kağıt Geri Dönüşümü Tarihçesi
İkinci Dünya Savaşı sonrası, dünyada azalan kaynak sıkıntısından dolayı kağıt geri dönüşümü popüler hale geldi. Avrupa ve Amerika’nın 1940’lı yıllarda başlattığı kağıt geri dönüşüm programları, 2000’li yıllarda büyük tesislerde ve büyük ölçeklerde yapılmaya başlandı.
Türkiye’de ise geri dönüşüm bu tarihlerden çok sonra başladı. 1991 yılında Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği yayınlandı. Bu yönetmeliğe göre, özel sektörün ürettiği atıkların geri dönüşümü zorunlu hale geldi.
Günümüzde Türkiye’de, bir yılda 25 milyon ton evsel atık üretiliyor. 1,2 milyon ton endüstriyel atık, 100 bin ton tıbbi atık ve 530 bin ton elektronik atık ortaya çıkıyor.
Türkiye’de geri dönüşüm, 2010 yılına kadar % 35 oranındaydı. 2010 yılından sonra geri dönüşüm oranı % 40 oranına yükseldi. Ülkemizde % 43 kağıt, % 27 plastik, % 12 cam, % 8 tekstil ürünleri ve % 4 metal geri dönüşümü yapılmaktadır.
Kağıt Geri Dönüşümünün Faydaları
Bu dijital çağda bile, çok fazla kağıt kullanıyoruz. Kağıt ve kağıt ürünleri, Türkiye’deki diğer atık ürünlerden daha büyük ölçüde geri dönüştürülür ve bu % 43’lük bir geri dönüşüm oranını temsil eder. Kağıdın geri dönüştürülmesinin avantajları arasında enerji, su ve depolama alanından tasarruf etmek bulunmaktadır. Kağıt geri dönüşümü, sera gazı emisyonlarını azaltır ve geri dönüştürülmüş elyaf, yeni kağıt ürünleri yapmak için sürdürülebilir, maliyet tasarrufu sağlayan bir kaynaktır. Kağıt geri dönüşümü, gezegenimizi kurtarmanın yanı sıra pek çok açıdan fayda sağlar.
Düzenli Depolama Alanlarında Yerden Tasarruf Sağlar
Kağıt, katı atıkların üçte birini oluşturuyor. Bir ton kağıt, yaklaşık 3,3 metreküp çöplük alanını kaplıyor. Kağıt ve kartonun geri dönüşümü, geri dönüştürülemeyen çöpler için çöp sahalarında yerden tasarruf sağlar ve düzenli depolama alanlarında yer tasarrufu, daha fazla çöp sahası inşa etme ihtiyacını azaltır.
Enerji ve Su Tasarrufu Sağlar
Yeni kağıt ürünleri yapmak için ağaçlardan ve diğer bitkilerden kağıt hamuru üretmeye kıyasla geri dönüştürülmüş kağıt hamuru yapmak, daha az enerji ve su tüketir. Bir ton kağıdı geri dönüştürmek, ortalama bir eve altı ay boyunca güç sağlamak için gereken enerjiye eşdeğer enerji tasarrufu sağlar ve yaklaşık 7.000 galon su tasarrufu sağlar. Geri dönüştürülmüş kağıdın yeni kağıt ürünlerine dönüştürülmesi enerji ve su tasarrufu sağlar çünkü su kullanan yoğun enerji gerektiren adımların ve işlemlerin sayısı azalır.
Sera Gazlarını Azaltır
Kağıt geri dönüşümü atmosferdeki metan ve karbondioksiti azaltır. Kağıt, katı atık sahalarında anaerobik olarak ayrıştığında, metan gazı üretir. Oldukça güçlü bir sera gazı olan metan, karbondioksit ile birlikte küresel iklim değişikliğine katkıda bulunur. Ağaçlar karbondioksiti emer ve kağıt ürünler yapmak için kesildiklerinde, emilenden daha fazla karbondioksit açığa çıkar. Fosil yakıt bazlı enerjiyi kullanarak kağıt hamuru yapmak için odun işlenmesi, ek karbondioksit açığa çıkarır. Araştırmalara göre, bir ton kağıdın geri dönüştürülmesi, sera gazı seviyelerini bir metrik ton karbon eşdeğeri kadar azaltabilir.
Kaynakların Korunmasını Sağlar
Kağıt geri dönüşümü ağaçları ve ormanları korur. Geri dönüştürülmüş her ton kağıt yaklaşık 17 ağacı kurtarır. Geri dönüştürülmüş kağıt, kağıt üreticileri için çevre dostu bir kaynak görevi görerek maliyet ve enerji tasarrufu sağlar. Bununla birlikte, kağıt lifleri çok kısalmadan önce kağıt yalnızca beş ila yedi kez geri dönüştürülebilir. Kısa liflerden oluşan malzeme kompost haline getirilebilir, enerji için yakılabilir veya çöp sahası olarak kullanılabilir.
Kağıt Geri Dönüşümüne Neler Atılır?
Kağıt geri dönüşüm kutuları sayesinde, her yıl milyonlarca ton kağıt geri dönüşümü yapılır. Kağıt geri dönüşüm kutusuna, üzerine yazı yazılabilen her türlü kağıt ya da yazıcıdan çıkmış her çeşit kağıt atılır. Bunun dışında mektup zarfları, post it kağıtları, gazete, dergi, broşür, el ilanı, koliler, mukavva kartonlar, süt ve meyve suyu kartonları gibi tüm karton kutular, sert kapaklı olmayan kitaplar, fişler ve faturalar ile yumurta kutuları genel olarak kağıt geri dönüşüm kutusuna atılabilir.
Kağıt Geri Dönüşümü Nasıl Olur?
Kağıt dünyada en çok geri dönüştürülen ürün olduğu için kağıt geri dönüşümü farklı işletmeler arasında en çok talep edilen hizmetlerden biridir. Bu tür hurda, yeni kağıt ürünlerinin üretiminde kullanılabilir ve ekonomiye önemli ölçüde fayda sağlar. Üstelik neredeyse her tür kağıt geri dönüştürülebilir. Toplama kutularında genel olarak kabul edilmeyen kağıt öğeler arasında karbon kağıtlar, kağıt havlular, mendiller, şeker ambalajları, kahve fincanları ve pizza kutuları bulunur. En yaygın olarak geri dönüştürülen kağıt öğelerden bazıları, karton, gazete kağıdı ve dergiler, kılavuzlar ve kitapçıklar ve çeşitli ofis kağıtlarıdır.
Geri dönüştürülmüş kağıdın büyük bir kısmı endüstriyel ve ticari kaynaklardan gelir çünkü toplanması en kolay, en temiz ve en ekonomik olanıdır. Şirketiniz için kağıt geri dönüşümünün avantajlarını ve perspektiflerini görmek için önce süreci derinlemesine anlamalısınız. Kağıt geri dönüşüm aşamaları oldukça detaylıdır ve bir süre gerektirir. Bu bölümde kağıt geri dönüşüm aşamalarının detaylarından bahsedeceğiz.
Toplamak
Kullanılmış kağıtların toplanması, geri dönüşüm sürecinin ilk adımıdır. Geri dönüşüm için kağıtların çeşitli diğer ürünlerden ayrı toplanması ve diğer atıklardan ayrı tutulması gerektiğini belirtmekte fayda var çünkü kontamine kağıtlar geri dönüşüm için kabul edilemez. Bazı durumlarda kağıt diğer geri dönüştürülebilir ürünlerle birlikte toplanırsa, bu tür geri kazanılmış kağıtlar özel olarak işaretlenmelidir.
Ulaşım
Bundan sonra toplanan tüm kağıt atıklar, bir toplama kamyonu veya kamyon ile kağıt geri dönüşüm tesisine teslim edilir.
Sınıflandırma
Sınıflandırma, farklı türden geri dönüştürülmüş kağıt ürünleri üretmek için prosedürün sonraki aşamalarında farklı türdeki belgeler farklı şekilde işlendiğinden, kağıdın karton, kağıt, gazete, dergi kağıdı, ofis kağıdı gibi farklı kağıt kategorilerine yerleştirilmesi anlamına gelir.
Kağıt hamuru
Bir sonraki adım, taşınan kağıdı hamur haline getirmenin yanı sıra büyük lifsiz kirleticileri (örneğin zımba, plastik, cam vb.) uzaklaştırmaktır. Lifler kademeli olarak temizlenir ve elde edilen hamur, tutkal küreleri ve plastik parçaları gibi kirleticileri çıkarmak için farklı boyut ve şekillerde deliklere sahip eleklerden birkaç kez süzülür ve elenir.
Mürekkepten arındırma
Kağıdın beyazlığını ve saflığını artırmak için, mekanik işlemlerin bir kombinasyonu (parçalama ve kimyasalların eklenmesi) ile elde edilen mürekkep giderme işleminden geçmelidir. Geri kazanılan kağıt önce su içinde çözülür ve elyaf olmayan safsızlıklardan ayrılır. Daha sonra mürekkep, çözelti içine hava üflendiği bir yüzdürme işleminde çıkarılır. Hava kabarcıklarına yapışarak ayrıldığı yüzeye yükselir. Mürekkep elimine edildikten sonra, elyaf genellikle hidrojen peroksit, oksijen veya klor dioksit ile ağartılabilir.
Yeni Kağıt Yapımı
Kağıt geri dönüşüm sürecinin son aşamasında, temizlenen kağıt hamuru daha sonra yeni kağıt imalatında kullanılmaya hazır hale gelir. Genel olarak, hamur, başlangıçta olduğu gibi daha pürüzsüz ve daha güçlü hale getirmek için işlenmemiş ağaç lifleri ile birleştirilir. Ancak her zaman gerekli değildir çünkü geri dönüştürülmüş kağıt lifleri tek başına kullanılabilir.
Bu aşamada kağıt hamuru kimyasalların yanı sıra ılık suyla karıştırılır. Karışımdaki sıcak su kısmı kağıt lifleri ve kimyasallardan çok daha yüksektir. Daha sonra, karışım bir kağıt yapma cihazının başlık kutusuna beslenir ve aynı zamanda ekipmanla gerçekten hızlı bir şekilde yeniden konumlandırılan devasa tel örgü benzeri bir ekranla beslenir. Karışımdan gelen su boruları boşaltmaya başladığında, geri dönüştürülmüş kağıt lifleri sulu bir tabaka oluşturmak için birbirine bağlanmaya başlar. Ardından, kağıt, kağıt hamurundan çok daha fazla su sıkan ve yeni üretilmiş bir kağıt gibi görünen bir keçe kapaklı baskı silindirleri aracılığıyla derhal yeniden konumlandırılır.
Kağıt Geri Dönüşümün Önemi
Bireyler ve işletmeler her zamanki kadar kağıt kullanıyor. Sürekli gelişen teknolojilere rağmen, toplum kağıt tüketimini azaltmadı ama kağıt geri dönüşümünü mutlak bir zorunluluk haline getirdi. Basit görünebilir ancak kağıdın geri dönüştürülmesinin çevre üzerinde büyük bir etkisi olabilir.
Öyleyse, geri dönüşüm nedir? Bir şey geri dönüştürüldüğünde yeniden işlenir ve yeni ürünler yapmak için kullanılır. Geri dönüşümün çevreye yardımcı olabileceği birkaç yol vardır. En önemli yollardan biri enerji tasarrufu yapmaktır. Ham maddelerden yeni ürünler yapmak, geri dönüştürülmüş malzemeler kullanmaktan çok daha fazla miktarda enerji kullanır. Daha az enerji kullandığımızda, aynı zamanda kirlilik seviyelerini düşürüyor ve çevrenin korunmasına ve iklim değişikliğinin yavaşlamasına yardımcı oluyoruz. Kereste ürünlerinin hasat ve üretimini azaltıyor, dolayısıyla sera gazı emisyonlarını azaltıyoruz. Geri dönüşüm aynı zamanda doğal kaynakları da korur. Kağıt geri dönüştürülürken yeni ağaçların kesilmesine gerek yok. Ayrıca, malzemeler yeniden kullanıldığından, bunları atmak için çöp sahalarında daha fazla alan bulmamız gerekmiyor.
Kağıt Geri Dönüşümü Evde Nasıl Yapılır?
Kağıt geri dönüşümü, geri dönüşüm uzmanlarına bırakılan en iyi şey gibi görünebilir ancak kendi kağıdınızı evde çok fazla sorun yaşamadan geri dönüştürebileceğinizi biliyor muydunuz?
Önemsiz postalar, kullanılmış yazıcı kağıtları, el ilanları, eski dergiler veya eski gazete gibi bazı evsel atıkları ortadan kaldırabilirsiniz ve aynı zamanda benzersiz ve el yapımı bir şey yaratabilirsiniz.
Ev Yapımı Rüzgar Gülü
Bu küçük rüzgar güllerini yapmak çok eğlencelidir. Rüzgar güllerini çocuklarınızla, torunlarınızla veya hatta yetişkinlerle birlikte yapabilirsiniz.
Öncelikle bir gazete sayfasını 4 X 4 kare olarak kesin. Sonra bu kareyi ortasına kadar dört tane üçgen olacak şekilde kesin. Fakat ortaya geldiğinizde durun. Kare gazete sayfasındaki üçgenlerin bir ucunu ortaya doğru katlayın ve tüm üçgenlerin ucunu ortaya doğru katlayın. Ardından bir iğne ile sabitleyin. Ardından bir pipeti, yaptığınız rüzgar gülünün arkasına getirin ve ön kısımdan iğne ile sabitleyin. Artık rüzgar gülünüz hazır.
Ev Yapımı Saç Tokası
Gazeteleri, ince şeritler halinde kesin ve tüm şeritleri kıvırın. Bu kıvrılmış şeritleri, gül şeklinde kıvırın ve tutkal ile yapıştırın. Daha sonra kağıttan yaptığınız gülü bir tel tokaya tutkal ile sabitleyin. Bu şekilde şık bir toka yaratmış olacaksınız.
Ev Yapımı Abajur
Eğer evdeki abajurlar eskidiyse abajurların üzerini gazetelerden ince şeritler keserek ve yapıştırarak dekopaj yöntemiyle dekore edebilirsiniz.
Ev Yapımı Kase
Geniş bir plastik kasenin içine vazelin sürün. Tüm yüzeyi vazelinle kaplamanız gerekir. Ardından ince ve küçük şeritler halinde kesilmiş dergi ve gazete kağıdı atıklarını kasenin içine alın ve elinizle şekillendirin. Üzerine bir fırça yardımıyla tutkal uygulayın. Ardından tekrar atık kağıtları yerleştirin ve tekrar tutkal uygulayın. Bu işlemi altı ila sekiz defa yapın. Bunu bir gece boyunca bekletin. Kaseyi kalıbından yavaşça gevşetmek ve dışarı kaydırmak için bir bıçak veya spatula kullanın. Daha sonra kasenin çevresindeki kağıt kırpıklarını bir maket bıçağı ile kesin. Ardından kaseyi istediğiniz renkte boyalar ile boyayın ve kurumasını bekleyin. Rengarenk kaselerin artık kullanıma hazırdır.
Ofislerde Kağıt Geri Dönüşümü İçin Ne Yapmalı?
Ofislerde ve işyerlerinde geri dönüşüm programının koordinatörü olarak görev yapacak bir çalışan seçin. Bu kişi kendi kendini motive etmeli ve organize olmalı ve sağlıklı bir çevreyi destekleyen programlara tutkulu olmalıdır. Program koordinatörü, çalışanları yeni program hakkında eğitmeye ve geri dönüştürülebilir malzemelerin toplanmasını ve taşınmasını organize etmeye öncülük etmelidir. İşyeri geri dönüşüm girişimleri, üst yönetim programı desteklediğinde ve şirket çapında bir çaba gösterdiğinde en iyi şekilde çalışır.
Ofisi gezin ve hangi atıkların geri dönüştürülebilir olduğunu belirleyin. Çalışanların çöp kutularına attıkları malzemeleri not edin. Muhtemelen çok çeşitli kağıt ürünleri, alüminyum kutular, cam ve karton bulacaksınız. Geri dönüştürmek istediğiniz öğelerin listesini yerel atık yönetimi şirketinizden izin verilen geri dönüştürülebilir öğeler listesiyle karşılaştırın. Mürekkep kartuşları ve bilgisayarlar, atık yönetimi şirketiniz aracılığıyla geri dönüştürülemeyebilir ancak mürekkep ve bilgisayar geri dönüştürme hizmetleri sunabilecek ofis malzemeleri mağazaları gibi diğer işletmeleri kolayca araştırabilirsiniz.
Stratejik konumlarda toplama kutuları oluşturun. Geri dönüşüm programınızın kağıt kısmına katılımı teşvik etmek için her çalışanın masasına ve fotokopi makinesinin yanına kağıt geri dönüşüm kutuları yerleştirmelisiniz. Yemekhaneye kağıt, karton, alüminyum ve cam için ayrı kutular yerleştirin. Dayanıklı herhangi bir çöp kutusu, geri dönüşüm kutusu görevi görebilir. Çalışanların yanlışlıkla malzemeleri karıştırmaması için her bölmeyi açıkça etiketleyin.
Geri dönüşüm yönergelerini tüm çalışanlara dağıtın. Katılımı teşvik etmek için işleri basit tutmaya çalışın. Çalışanlara çöp kutularının nerede olduğunu ve çöp kutularına yerleştirilmeden önce hangi öğelerin temizlenmesi gerektiğini bildirin. Ayrıca, kolay referans olması için yönergeleri her bir geri dönüşüm kutusu bölmesinin üzerine sabitleyebilirsiniz.
Geri dönüştürülebilir malzemelerinizi taşımak veya teslim almak için her ay tarihleri belirleyin. Program koordinatörü, geri dönüşümün yerel atık yönetimi geri dönüşüm merkezine yüklenmesine ve taşınmasına yardımcı olabilecek çalışanları seçmelidir. Geri dönüştürülebilir ürünler için nakit tekliflerinden yararlanın. Büyük şirketler, geri dönüşümlerinin alınması için bağımsız nakliye hizmetleriyle sözleşme yapabilir.
Türkiye'de Kağıt Geri Dönüşümü
Türkiye’de kağıt geri dönüşümü, son birkaç yıldır oldukça fazla gelişti. Araştırmalara göre, eski teknolojiyi kullanan geleneksel kağıt üretim tesislerinde bir ton kağıt üretmek için 400 m3 su tüketmek gereklidir. Modern tesislerde ise 20 ila 50 ton su kullanmak yeterlidir. Bu da büyük miktarda su tasarrufu anlamına gelir.
Kullanılmış kağıt geri dönüşümü yapan ve tekrar kağıt üreten tesislerde 1 ton kağıt üretmek için yalnızca 5 ton su kullanılmaktadır. Üstelik bir 1 ton kullanılmış kağıt geri kazanıldığı zaman ve tekrar kağıt olarak kullanıldığı zaman 17 adet yetişmiş çam ağacı kurtarılmış olur ve 85 m2 ormanlık alan korunmuş olur. Ayrıca bu durumda 36 ton sera gazının atmosferi kirletmesi engellenmiş olur. 4100 kWh elektrik enerjisinden tasarruf edilir ve 267 kg kirletici gazın atmosfere atılması engellenir. 1750 litre fuel-oil tasarruf edilir ve 38.8 ton su tasarrufu yapılmış olur.
Kaynaklar:
Etiketler:
